Gepost op

Ruth in de sportknowhowxl.nl

http://www.sportknowhowxl.nl/nieuwsberichten/8537

Blootvoets hardlopen: wat zijn de voor- en nadelen?

door: Leo Aquina | 14 november 2013

“Iedereen doet maar schoenen aan en gaat hardlopen”, zegt Ruth Langemeijer. “Ze letten totaal niet op de techniek en krijgen binnen de kortste keren allerlei klachten.” Langemeijer is coach in barefoot running. Zij loopt zelf op blote voeten of minimalistisch schoeisel. Volgens haar is dat niet alleen een natuurlijker manier van lopen, het is ook efficiënter en het beperkt ook blessures. Bewegingswetenschapper Evert Verhagen – zelf een fanatiek loper – zet kanttekeningen bij barefoot running, maar onderkent ook de voordelen ervan.

Ruth Langemeijer is geen voorstander van hulpmiddelen bij het hardlopen. Naar aanleiding van het artikel ‘Compressiebroek kan kans op lies- en hamstringblessures verminderen’ in onze nieuwsbrief van 31 oktober twitterde Langemeijer (@Feetback020): ‘Compressie- broek?! Whhhaaattttt, het moet niet gekker worden’. Wij vroegen haar wat er zo gek aan is.

“Je ziet dat zeventig tot tachtig procent van de mensen die begint met hardlopen klachten krijgt. Dan gaan ze compressiesokken kopen en nu is er dus ook die compressiebroek. Ik ben daar niet per se op tegen, maar die klachten en die blessures komen eruit voort dat die mensen niet goed lopen. Ik vind: ga nou eerst eens goed leren lopen. Voor sommige mensen zal die broek best helpen: voor mensen die goed getraind zijn, een goede techniek hebben, goed op hun voeding letten en dus een goede basis hebben. Voor hen kan het een extra hulpmiddeltje zijn, maar voor negentig procent van de mensen zal het niet werken.”

Haklanding
Langemeijer begon zelf ongeveer twee jaar geleden met blootsvoets hardlopen. “Ik deed al langer aan hardlopen en ik zat ook vaak op de racefiets, maar ik kreeg enorme last van mijn knieën. Daarbij kreeg ik ook nog eens last van shin splint, een botvliesontsteking. In het ziekenhuis kreeg ik te horen dat ik maar beter geen lange afstanden meer kon gaan lopen. Toen kwam ik in aanraking met barefoot running en ik dacht: waarom niet? Het werkte meteen. Shin splint ontstaat omdat mensen hun kuiten te veel gebruiken bij het afzetten. Bij natuurlijk lopen kan je best afzetten maar waarom zou je zeventig kilo lichaamsgewicht de lucht in duwen als je ook tien kilo (je been) op kan tillen. De energie om te rennen kan je het beste halen uit je centrum, kern, heupen, bovenbenen, onderbuik, want daar zit veel meer kracht. Die kuiten stellen niet zoveel voor.”

Langemeijer legt uit wat het verschil is tussen de ‘natuurlijke’ manier van lopen en de ‘westerse’ manier van lopen met dempend schoeisel. “Kinderen die leren lopen, landen op de midvoet. Dat doen mensen van nature en dat is hartstikke goed. Op het moment dat we schoenen aandoen, krijg je een haklanding. Je ziet het bijvoorbeeld bij kinderen van rijke Afrikanen die wel op jonge leeftijd schoenen dragen. Dat is een enorm verschil met de kinderen die de eerste jaren op blote voeten lopen. Zij gebruiken de natuurlijke schokdempers van het lichaam. Mensen die schoenen dragen, hebben hun voet maar voor een derde ontwikkeld waardoor ze hem niet optimaal gebruiken. De spieren, botten, pezen en gewrichten zijn slap geworden.

Voorouders liepen niet op beton
Langemeijer ziet de oorsprong van de natuurlijke manier van lopen terug bij onze voorouders in de prehistorie. Dat voorbeeld is voor bewegingswetenschapper Verhagen niet heilig. “Het idee is dat we gebouwd zijn om zonder schoenen te lopen, maar onze voorouders liepen niet op beton.” Verhagen beschouwt zichzelf niet als expert op het gebied van barefoot running, maar hij kent de literatuur en hij experimenteert er zelf ook mee.

“In de literatuur zie je tegenstrijdige berichten. De ene studie zegt dat het een prima idee is en dat het meteen goed gaat als mensen overstappen op barefoot running. De andere studie zegt dat het helemaal niet zo gemakkelijk is. Ik denk zelf dat iedere loper anders is. Voor de een is het wel een goed idee en voor de ander niet. Zelf doe ik het af en toe, maar ik heb een beetje last van mijn achillespees en dan is het juist weer niet zo goed. Ik probeer het af te wisselen, dat heeft te maken met de ondergrond en met het type training. Als ik intervaltraining doe en wat harder loop vind ik het wel lekker want dan loop je sowieso meer op je middenvoet. Bij langere afstanden is het vaak wel prettig om iets meer steun te hebben.”

Volgens Langemeijer is barefoot running juist geschikt voor lange afstanden: “De Tarahumara-indianen in Mexico rennen regelmatig vier dagen achter elkaar 120 tot 160 kilometer per dag.” Achillespeesklachten hoeven volgens Langemeijer geen belemmering te vormen voor barefoot running: “Ik train juist mensen die door klachten aan hun achillespees niet meer konden rennen en dat nu wel weer kunnen.”

Niet voor iedereen weggelegd
Verhagen pleit voor enige terughoudendheid als het gaat om barefoot running. “Het is niet zomaar voor iedereen weggelegd. De gemiddelde amateurloper op de gemiddelde atletiekbaan loopt niet efficiënt. Dat zijn ook geen prestatielopers en zij lopen veel langzamer. Daardoor is het veel lastiger aan te leren, want de barefoot running stijl is makkelijker aan te leren en vast te houden als je wat harder gaat.”

Blootsvoets hardlopen is volgens Langemeijer een van de verklaringsgronden voor de Afrikaanse dominantie in het hardlopen. Verhagen gelooft niet dat het Afrikaanse loopsucces daar volledig op is gebaseerd en hij gelooft ook niet dat Nederland aansluiting vindt bij de internationale top als alle kinderen de eerste tien jaar van hun leven op blote voeten gaan lopen: “Het zal er best aan bijdragen, maar er zijn nog veel meer factoren. Lopen is voor veel Afrikanen een manier om zich te ontworstelen aan de armoede en ze zijn er genetisch ook gewoon goed in. Dat ligt voor een deel ook aan de lichaamsbouw.” Die zienswijze beaamt Langemeijer.

Gemeenschap groeit
Langemeijer vindt echter wel dat barefoot running voor de meeste mensen is weggelegd en werkt ook hard aan de verspreiding van het fenomeen in Nederland. Zij verzorgt zelf clinics, onder meer bij de Atletiekunie. “Ik geef techniektrainingen van vier lessen van een uur aan vier tot zes personen. Daarnaast geef ik kennismakingsclinics voor grotere groepen van anderhalf uur. De trainingen zijn heel intensief, ik wil mensen persoonlijk aandacht kunnen geven. Maar de techniek is snel en gemakkelijk aan te leren. Ik heb nu vijftig personen intensief getraind en daarnaast aan zeventig personen de kennismakingclinic gegeven. Een kwart daarvan gaat daarna ook daadwerkelijk blootvoets lopen, een deel gaat verder op minimale schoenen en een deel blijft toch op conventionele schoenen lopen.”

Hoe groot de barefoot running gemeenschap in Nederland is, weet Langemeijer niet maar volgens haar komen er steeds meer hardlopers op blote voeten bij.